کنکور کارشناسی ارشد معماری

معماری، علم طراحی ساختمان است. طراحی زیبا، کارآمد و متناسب با روحیات کاربر. گاه در این طراحی کاربر انسان است و گاه طراحی فضایی برای زندگی حیوانات در باغ وحش. گاه طراحی فضایی برای راحتی در یک ویلای شخصی است و گاه فضایی با آسایس حداقل در یک ندامتگاه. گاه طراحی فضای کتابخانه فقط برای مطالعه است گاه فضایی برای درمان. معماری تلفیقی از فن مهندسی و هنر طراحی می باشد. یک معمار برای طراحی ایده آل می بایست علاوه بر دانش تخصصی این رشته، با دانش فرهنگی، تاریخ، خصوصیات اجتماعی، ویژگیهای اقلیمی، شرایط محیط و بستر مورد طراحی، مسائل روانشناختی و... آشنا باشد.

ورود به مقطع بالاتر در طول سالیان جذابیت داشته و خواهد داشت. داشتن درجه بالاتر در همه رشته ها و نظام ها به معنی داشتن تخصص و صلاحیت بالاتر بوده و به همین دلیل همواره دانشجویان معماری نیز به دنبال ورود به مقطع بالاتر می باشند. آنچه دانشجوی معماری در مقطع کارشناسی فقط آموزش می بیند ولی در مقطع کارشناسی ارشد علاوه بر آموزش، پژوهش نیز مورد نظر است. دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد می بایست در کنار آموزشهای فنی، به پژوهش و تولید علم بپردازند به طوری که در مقطع کارشناسی ارشد می بایست دانشجویان حتما مقاله ارائه دهند.

دانشجوی دارای مدرک کارشناسی معماری مختار است در کنکور کارشناسی ارشد، در هر رشته ای که بخواهد (بجز رشته های پزشکی) شرکت نماید. به عنوان مثال دانشجوی معماری می تواند در کنکور ارشد عمران، فیزیک، جغرافیا یا ... شرکت نموده و در صورت قبولی در مقطع کارشناسی ارشد آن رشته ادامه تحصیل نماید. برعکس این نیز صادق می باشد یعنی دانشجویان سایر رشته ها (بجز رشته های پزشکی) می توانند در کنکور کارشناسی ارشد معماری شرکت نمایند. اما باید توجه داشت تغییر رشته شرایط و سختی های ویژه خود را دارد و قبل از هرگونه تغییر باید آگاهی خود را به شرایط تغییر رشته بالا ببرید تا از صحیح بودن تصمیم مطمئن شوید.

 

معرفی رشته های کنکور کارشناسی ارشد معماری

در کنکور کارشناسی ارشد، داوطلبان معماری معمولا یکی از رشته های معماری یا هنرهای ساخت را انتخاب می کنند. هنرهای ساخت جزء رشته های شناور کنکور می باشد و داوطلب می تواند آن را به عنوان رشته دوم انتخاب کند، به عبارتی داوطلب رشته معماری می تواند هم در کنکور معماری شرکت کند هم در کنکور هنرهای ساخت چون این دو آزمون در دو روز مجزا و متوالی برگزار می شوند.  به لحاظ نحوه آزمون، علاوه بر تفاوت های دروس آزمون، مهمترین تفاوت در آزمون عملی می باشد، در صورت انتخاب رشته معماری آزمون در دو مرحله تئوری (تستی چهارگزینه ای) و عملی (اسکیس یا پروژه تشریحی) برگزار می شود حال آنکه در رشته هنرهای ساخت آزمون فقط در یک مرحله تئوری تستی برگزار می شود. رشته معماری شامل 6 گرایش معماری معماری، معماری منظر، معماری اسلامی, مطالعات معماری ایران، بازسازی پس از سانحه و معماری داخلی می باشد. و رشته هنرهای ساخت شامل 4 گرایش مدیریت پروژه و ساخت، فناوری معماری، انرژی معماری (معماری و انرژی) و مدیریت ساخته ها می باشد. نمودار تفکیک گرایش ها به شکل زیر می باشد و در ادامه به بررسی و معرفی 10 گرایش و دروس آزمونی و ضرایب آنها خواهیم پرداخت:

 

 
الف) معرفی گرایش های کنکور کارشناسی ارشد معماری
1) معماری معماری این گرایش بیشترین ظرفیت پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد معماری را دارد. به نوعی گرایش مادر محسوب می شود چون فارغ التحصیل این رشته می تواند در همه حوزه های حرفه معماری مشغول به کار شود. به نوعی هم می تواند در شرکت های مشاور کار کند هم به عنوان ناظر اجرای ساختمان یا در سمت های مدیریتی معماری فعالیت داشته باشد، می تواند طراحی داخلی یا طرحی منظر کند یا به عنوان مدرس یا پژوهشگر معماری فعالیت نماید یا حتی در زمینه فناوری یا انرژی معماری به فعالیت و پژوهش بپردازد. از این رو علاقمندان به این گرایش بیشتر از سایر رشته ها می باشند.
بعضی دانشگاه ها مثل دانشگاه علم و صنعت، گرایش معماری معماری را با رویکرد خاصی نظیر معماری فناوری، معماری پایدار، معماری مسکن، معماری فنی، معماری بهداشتی_درمانی و معماری آموزشی_فرهنگی پذیرش می کنند. ولی ارزیابی از طریق همان آزمون و سرفصل های گرایش معماری معماری انجام می شود فقط باید در فرم انتخاب رشته و محل (که بعد از اعلام نتایج تئوری باید پر شود) این گرایش ها را بر اساس اولویت بندی به دلخواه خود در فرم انتخاب رشته وارد کرد. معمولا یک الی دو ماه بعد از اعلام نتایج اولیه آزمون تئوری، آزمون اسکیس برگزار می شود و داوطلب می بایست مدارک خواسته شده (پلان ها، دیاگرام ها، فرآیند طراحی، مقاطع، پرسپکتیوها و نقشه ها و...) موضوع را در مدتی معین در قالب یک یا چند شیت ترسیم و راندو نماید.
2) معماری منظر معماری منظر یا طراحی منظر، علم شکل دهی به زمین و فضای مخروط دید ناظر می باشد. هنر طراحی منظر گستره ی کوچکی مانند شکل دهی تراس و حیاط منزل مسکونی تا فضاهای بزرگی مثل پارک ها یا حتی طراحی زیرساخت های شهری را شامل شود. معمار منظر با در نظر گرفتن ویژگی های فیزیکی، تاریخی، فرهنگی و اجتماعی می تواند طرحی برای احیای یک بافت یا منطقه یا محدوده بافت فرسوده شهری، بافت روستایی، سازمان دهی یک محدوده بزرگ مثل احداث یک دهکده یا شهر یا یک شهرک صنعتی و محدوده یک طرح عمرانی یا آزادراه ها و اتوبان های بین شهری یا... ارائه دهد. بنابراین گستره فعالیت معماری منظر از پروژه های کوچک خصوصی تا پروژه های کلان شهری را شامل می شود. به طور خلاصه طراحی منظر شامل طراحی و سازماندهی فضای بصری به شکل زیبایی شناسانه در راستای رفاه انسان و بالا بردن کیفیت کاربردی فضا و ارتباط بهتر می باشد. لازم به ذکر است آزمون عملی (اسکیس) طراحی منظر بصورت جداگانه برگزار می شود.
3) معماری اسلامی دروس آزمونی کنکور گرایش معماری اسلامی همان دروس معماری معماری می باشد. حتی در دوره تحصیلی مقطع کارشناسی ارشد همان دروس گریش معماری آموزش داده می شود تنها تفاوت در نوع نگرش دروس است چون همه دروس در راستای نگاهی عمیق به دانش آرایه های معماری اسلامی تدریس می شوند. حتی در دروس طرح موضوعات و بناهای مذهبی اسلامی ارائه می شود تا دانشجویان دانش معماری اسلامی خود را بالا ببرند. فارغ التحصیلان این رشته می توانند در زمینه پژوهش معماری اسلامی، مدرس دروس تاریخ و مطالعات معماری اسلامی یا حتی به عنوان طراح در پروژه های فرهنگی و بناهای مذهبی و پروژه های میراث فرهنگی فعالیت نمایند. ملاک سنجش آزمون اسکیس معماری اسلامی همان اسکیس معماری معماری می باشد.
4) مطالعات معماری ایران هدف این رشته تربیت پژوهشگر معماری در زمینه شناخت مطالعات معماری ایران و دیرینه تاریخی معماری و شهر در ایران می باشد. دوره کارشناسی ارشد مطالعات به بررسی مطالعات معماری و شهری ایران از تاریخ باستان تا به امروز می پردازد و هدف آن بسط و گسترش مطالعات معماری ایران می باشد. یک دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات، در طول تحصیل خود کتابها و مقالات و پژوهش های قبلی مطالعات معماری ایران را مطالعه می کند و خود نیز به عنوان پژوهشگر معماری ایران به تولید علم به صورت ارائه مقالات، کتاب یا نظریات جدید می پردازد. فارغ التحصیلان این رشته می توانند به عنوان پژوهشگر یا مدرس دروس نظری دانشگاه در موسسات تحقیقاتی، دانشگاه ها یا سازمان های وابسته به میراث فرهنگی و باستان شناسی فعالیت نمایند. لازم به ذکر است آزمون عملی مطالعات معماری ایران بصورت تشریحی برگزار می شود. به عبارتی چند موضوع پیشنهاد می شود و داوطلب باید بسته به خواسته آزمون درمورد یک یا همه آنها توضیحاتی مفصل بصورت تشریحی ارائه دهند.
5) بازسازی پس از سانحه مهمترین کلید واژه برای معرفی این رشته مقوله بازسازی می باشد. دانشجویان این رشته می بایست به گونه ای آموزش داده شوند که در زمان وقوع سانحه بهترین واکنش و تصمیم را داشته باشند. منظور از سانحه حوادث قهری می باشد که بر اثر بلایای طبیعی مانند زلزله، آتشفشان، سیل، جنگ و... اتفاق می افتد و انسان نقش چندانی در وقوع آنها ندارد، لازم به ذکر است با توجه به اقلیم ایران، توجه و تاکید این رشته روی سیل و زلزله می باشد. دانشجوی معماری باید درمورد 3 زمان: پیش از وقوع حادثه، زمان وقوع حادثه و پس از وقوع حادثه آموزش یابد. پیش از وقوع حادثه مربوط به ایجاد تمهیدات لازم از جمله مقاوم سازی بناها و ایجاد بناهای پناهگاهی، ایجاد تمهیدات لازم برای سهولت امداد رسانی و... می باشد. زمان وقوع حادثه مربوط به نوع واکنش و برنامه ریزی صحیح در ارتباط به کمک رسانی پزشکی، تغذیه و اسکان سریع می باشد و پس از وقوع حادثه مربوط به ارائه برنامه راهبردی برای اسکان موقت، ترمیم زندگی، معیشت و بافت شهری یا منطقه ای در مدت معیّن می باشد. فارغ التحصیلان این رشته می توانند در گروه های مرتبط با سازمان های مدیریت بحران، هلال احمر، بنیاد مسکن یا وزارتخانه های مرتبط با حوادث غیر مترقبه فعالیت نمایند. ملاک سنجش آزمون اسکیس معماری پس از سانحه همان اسکیس معماری معماری می باشد.
6) معماری داخلی دانشجویان رشته معماری داخلی می آموزند بهترین طراحی داخلی متناسب با موضوع فعالیت بنا را ارائه دهند. هر بنایی مفهوم خود را دارد و کاربر آن می بایست در داخل آن بالاترین رضایتمندی از حیث کارایی، زیبایی و آسایش را داشته باشد. به عنوان مثال یک مشتری بانک می بایست در کمترین فاصله به متصدی بانک دسترسی یابد، برای انتظار نیاز به نشستن و صندلی دارد، در عین حال نیاز نیست صندوقهای نگهداری پول و امانات مردم در بدو ورود به بانک دیده شوند، حتی در دسترس نبودن این صندوق ها حس امانتداری بانک و امنیت خاطر مشتری را القا می نماید. همه اینها نیاز به طراحی داخلی کارآمد و زیبا را یادآور می شود. در فضای داخلی خانه که می بایست بیشترین رفاه و آسایش را برای کاربر داشته باشد اهمیت مقوله طراحی داخلی دوچندان می باشد. در فضاهای تجاری یا مغازه ای کوچک طراحی داخلی می بایست برای مشتری کشش به سمت فضا را ایجاد کند. در کل هر بنا ویژگیهای خاص خود را دارد که معماری داخلی می بایست با طراحی اجزا، ارتباطات صحیح فضاها، دکوراسیون و چیدمان مناسب مبلمان و ابزارها، انتخاب رنگ و... به گونه ای مناسب پاسخگوی نیازهای کاربردی، روانشناختی، زیبایی شناختی و رفاه کاربر باشد.
امروزه با توجه به اهمیت روزافزون طراحی داخلی فارغ التحصیلان این رشته می توانند از بازار کار گسترده ای بصورت فعالیت خصوصی، شرکتی یا سازمانی برخوردار شوند. لازم به ذکر است آزمون عملی (اسکیس) طراحی داخلی بصورت جداگانه برگزار می شود.
• ضرایب دروس کنکور گرایشهای معماری

 
ب) معرفی گرایش های کنکور کارشناسی ارشد هنرهای ساخت:
1) مدیریت پروژه و ساخت
رشته مدیریت پروژه و ساخت با هدف تربیت مدیر پروژه جهت برنامه ریزی راهبردی و اجرای پروژه های ساختمانی، عمرانی و... ایجاد شده است. دانشجویان این رشته در طول تحصیل مبانی و روش های مدیرت اجرایی، مدیریت منابع مالی، مدیریت منابع انسانی، مدیریت زمان، مدیریت بهره برداری، مدیریت روشهای ساخت، مصالح، تکنولوژی های ساخت، سیستم های ساختمانی و... را می آموزند.
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در پروژه های صنعت ساختمان و پروژه های عمرانی و راهبردی کشور مشغول به کار شوند.
2) فناوری معماری (تکنولوژی معماری)
آموختن فناوری و تکنولوژیهای پیشرفته در معماری در قالب سیستم های ساختمانی، روش های نوین اجرایی و مصالح جدید نیاز به گرایش جدیدی به نام تکنولوژی معماری را ایجاب کرد که طی سالیان اخیر برخی از دانشگاه ها اقدام به پذیرش دانشجو در این رشته نمودند. به دلیل دسترسی حداقلی به منابع و روش های ساخت در کشور ما، فرصت زیادی برای اجرای ایده های فارغ التحصیلان این رشته نیست و اغلب فارغ التحصیلات برای جستجوی ادامه تحصیل یا بازار کار این رشته به خارج از کشور مهاجرت می کنند. این رشته دارای شاخه های متعددی از جمله معماری بیونیک، معماری دیجیتال، معماری پارامتریک، معماری پایدار و... برای مطالعه یا فعالیت می باشد و اخیرا بعضی دانشگاه ها اقدام به پذیرش رشته فناوری معماری با رویکرد معماری بیونیک، معماری دیجیتال و استحکام بخشی بناهای تاریخی نموده اند.
3) معماری و انرژی (انرژی معماری)
گرایش معماری و انرژی یا به عبارتی انرژی معماری به بررسی راهکارهایی برای پایداری انرژی ساختمان می پردازد به عبارتی ساختمان به گونه ای با محیط و اقلیم تعامل داشته باشد که استفاده از انرژی های فسیلی به حداقل برسد. امروزه مباحثی مانند ساختمان صفر انرژی، معماری سبز، معماری پایدار و... برای به حداقل رساندن مصرف انرژی در ساختمان مطرح شده اند. برای دستیابی به این مهم، آموزش هایی مانند بررسی دقیق اقلیمی، دقت در انتخاب مصالح، استفاده از نرم افزارهای انرژی(نور و صوت و گرما)، فرم ساختمان، نحوه قرارگیری بنا در بستر، طراحی محوطه و بنای اکولوژیک، مصالح و روشهای بومی معماری و... می بایست فارغ التحصیل این رشته را برای ایجاد بنا یا ساختمان بر پایه استفاده حداقلی انرژی آماده نمایند.
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در شرکت های مشاور به عنوان طراح و برنامه ریز انرژی یا پژوهشگر این رشته فعالیت نمایند.
4) مدیریت ساخته ها
گرایش مدیریت ساخته ها یک تخصص مهندسی جدید است که شامل روشهای استفاده بهینه از یک پروژه یا ساختمان تکمیل شده می باشد. به طور کلی وظیفه این حرفه مربوط به دوران بهره برداری از ساختمان یا بنا می باشد به نحوی که تلاش می کند کارکرد ساخته را حفظ نموده و حتی بهبود ببخشد. این گرایش در ایران بسیار نوپا بوده و برای اولین بار در کنکور ارشد هنرهای ساخت سال 97 اقدام به پذیرش نمود.
• ضرایب دروس کنکور گرایشهای هنرهای ساخت: